DailyMotion
Djerma
cultuurclips
Djerma - Songhay cultuur:
Waffa haarvlechten
(deel 2)
Waffa turuyaη, Waffa haarvlechten, deel
2
Het vlechten van het haar begint met het uitkammen en wassen
van het haar. Eerst behandeld Djamo het haar met een
wat stroperige vloeistof. Deze saus is gemaakt met water en
bladeren en wortels van een plant genaamd ganda foy
of saus van de aarde. Daarna behandelt zij de haren met een
soda-oplossing om de saus te verwijderen. Djamo eindigt de
voorbehandeling met een massage met savon biyo
(zwarte zeep). Terwijl de haren drogen, krijgen we te zien
hoe de vrouwen zorg dragen voor het onderhoud van de lemen
muren, die door verwering en erosie regelmatig opnieuw
moeten worden ingesmeerd met een nieuwe laag leem. Terug
naar het vlechten, de
Comal (Tchomal) wordt beschouwd als de de
architectonische pijler van de Waffa haardracht. Deze wordt in het
bijzijn van de klant gemaakt van een lap stof. De Comal
wordt geplaatst midden op het hoofd. Soms worden hieronder
amuletten aangebracht met verzen uit de koran. De kapster
gebruikt boter (van koeienmelk) om de haren soepeler te
maken en houtskoolpoeder om te voorkomen dat de vingers wegglijden
bij het vlechten. Uiteraard beklaagd Djamo zich dat de
jeugd wel de haren vlecht, maar niet weet hoe het echte
Waffa vlechten moet.
Achtergrond informatie
Deze video is het tweede deel van de film van
Ibrahim Labo Kalla
met de titel "La
tresse Waffa" gemaakt in 2006 in opdracht
van Office de Radiodiffusion Télévision du Niger. De andere
twee delen kunt u ook bekijken. De film is uitgebracht in de
serie 'Alter metier' en is gemaakt in Niger. De lengte van de
originele film is 25
minuten en de film is in oktober 2006 uitgezonden door RTBF 3.
Het commentaar en de ondertiteling zijn in het Frans. De
mensen in de film spreken Songhay-Kaado
en Djerma. Dit
tweede deel van film duurt acht en een halve minuut.
|
La tresse
Waffa (deel 1 tot
3) |
|
Turuyaŋ, deel 1 |
Turuyaŋ, deel 2 |
Turuyaŋ, deel 3 |
|
Over de film
De film brengt op zeer eigen wijze in beeld dat de
verzorging van het haar niet alleen bedoeld is om er mooi en
verzorgt uit te zien, maar dat het een integraal onderdeel
is van de cultuur [1]. We zien beelden van de
markt en de rivier, beide essentieel onderdeel van de
Djerma-Songhay beschaving. En we leren meteen dat de taal
door verscheidene etnische groepen wordt gesproken. We
krijgen ook de rol van de vrouw bij het onderhoud van het
huis te zien. De lemen muren eroderen door de regen en
moeten regelmatig opnieuw worden aangesmeerd. Maar bovenal
krijgen we inzicht in de kunst en rituelen bij het vlechten
van het haar, het waffa vlechten wel te verstaan. .
|
|
De Wogo
zijn een etnische groep die rond 1800 zijn komen
wonen in het gebied tussen
Ayerou
en
Tillabéri
(Niger), vaak op de eilanden in de rivier [2,
p.388]. Ze spreken het Songhay-Kaado,
net als andere etnische groepen die in dit gebied wonen.
Dit Songhay-dialect is grotendeels gelijk aan het
Djerma en ook hun cultuur is grotendeels gelijk
[2, p.360]. |
Meer informatie
[1] Regina Paul. About Hair Braiding.
ehow.com
[2] Jean-Paul Olivier de Sardan (1978)
Marriage among the Wogo. In: David Seddon (ed.),
Relations of production. Marxist approaches to economic
anthropology. Frank Cass and Company Limited, Oxon,
pp. 357-388.